کتابشناسی و نفوذ
دیدگاه های آمریکایی و انگلیسی برای جاسوسی

لوچ کی. جانسون تلاش کرده است تا در کنار نگرش آمریکایی نسبت به اطلاعات و جاسوسی، نگرش انگلیسی‌ها را نیز مورد توجه قرار دهد.

موسسه راهبردی دیده‌بان، پس از مطرح‌شدن مسئله زمینه‌های نفوذ در کشور توسط مقام معظم رهبری، لازم به نظر می‌رسد که برخی مؤلفه‌های مربوط به جاسوسی و نفوذ، جهت آشنایی و تبیین برای فضای عموی جامعه مطرح‌شده و همچنین در آن مولفه های بصیرت افزایی را مدنظر قرار داد.

دیده‌بان در نظر دارد این مسئله را در قالب کتاب‌شناسی‌های امنیتی مربوط به سرویس‌های جاسوسی غربی بالاخص آمریکا ارایه دهد.

در این گزارش به کتاب "مدار اطلاعاتی" نوشته «لوچ کی. جانسون» که در کشور آمریکا منتشر شده است می‌پردازیم.

این کتاب دومین مجلد از دوره پنج جلدی «اطلاعات استراتژیک» است که نویسنده، گردآوری آن را بر عهده داشته است.

کتاب به لحاظ ساماندهی از یازده فصل تشکیل شده است. آرتور اس. هالینک در فصل اول کتاب به اشتباهات مربوط به برداشت‌های موجود از مدار اطلاعات توجه کرده است. هالنیک بیان می‌دارد که در تعلیمات مدرسه «شرمن کنت» و بعدها در دانشکده اطلاعات نیروی هوایی در سال 1975 مباحثی را در مورد مدار اطلاعاتی آموخته است. هالنیک ابتدا به تعریف مدار اطلاعاتی می‌پردازد و سپس برداشت‌های غلط در این زمینه را بررسی می‌کند. از جمله این برداشت‌ها عبارت است از این که سیاست‌گذاران یا مشتریان اطلاعاتی راهنمایی‌هایی را در خصوص آغاز فرایند اطلاعاتی به مدیران اطلاعات عرضه می‌کنند.

پاتریک رادن کیف در فصل دوم به چالش شنود اطلاعاتی توجه کرده است. همان چیزی که به تازگی بحث داغ سفارت‌خانه‌های آمریکا در کشورهای اروپایی من جمله آلمان و شخص صدراعظم آن خانم مرکل از نوع جاسوسی و شنود تلفنی بود.

با این حال روزنامه نیویورک‌تایمز در روز 20 دسامبر 2005 آشکار ساخت که آژانس امنیت ملی آمریکا پس از حوادث تروریستی یازده سپتامبر اقدام به نظازت الکترونیک در آمریکا کرده است. در این بخش به «قانون نظارت بر اطلاعات خارجی» مصوب 1978 توجه شده است.

آژانس امنیت ملی به طور خاص در فصل سوم مورد توجه قرار گرفته است. تردیدی نیست که آژانس امنیت ملی یکی از مهم‌ترین عناصر جاسوسی آمریکا محسوب می‌شود؛ البته در عین حال هم نمی‌توان گفت که مهم‌ترین و قدرتمند‌ترین نهاد اطلاعاتی و جاسوسی آمریکا است. پیش از حوادث یازده سپتامبر 2001، این آژانس با در اختیار داشتن سی‌ودو هزار نیرو در حال اصلاح و مدرن‌سازی خود بود. اما امروزه این سازمان دارای چهل هزار نیرو و بودجه‌ای بالغ بر چهار میلیارد دلار دارد و در حال حاضر بخش عمده اطلاعات قابل اقدام در جامعه اطلاعاتی آمریکا توسط آژانس امنیت ملی تولید می‌شود.

مبحث اطلاعات تصاویر در فصل چهارم بررسی شده است. استفاده از سکوهای فضایی برای مشاهده حوادث بر روی زمین دارای سابقه‌ای طولانی است. در آوریل 1974 در اواسط انقلاب فرانسه شرکت «بالن سوارها» در این کشور تأسیس شد و از این بالون‌ها برای نظارت بر میدان‌های نیرو استفاده می‌شد. آمریکا نیز در دوران جنگ داخلی از این بالون‌ها استفاده می‌کرد اما اطلاعات ارزشمند اندکی به دست آمد. در قرن نوزدهم نیز انگلیسی‌ها از بالون‌ها برای اخذ تصاویر مورد نیازشان برای جاسوسی و دیگر موارد استفاده می‌کردند.

اهمیت جاسوسی و الگوهای آتی آن در فصل بعدی مورد بحث قرار گرفته است. هنگامی که ریاست جمهوری ترومن در سال 1947 قانون امنیت ملی را امضا می‌کرد تصور داشت که دسترسی دفتر خود به اطلاعات ملی را ارتقا می‌بخشد و نه این که مجوز ایجاد یک سازمان جاسوسی تمام عیار را امضا می‌کند.

در فصل نهم مایکل هرمن به مقتضیات اطلاعاتی در انگلیس اشاره کرده است. به عقیده وی اطلاعات باید چهار کار را انجام دهد: 1- ارزیابی‌ها و پیش‌بینی‌های قابل اعتمادی در اختیار دولت‌ها قرار دهد. 2- این کار را در زمان مناسب و به شیوه مناسب انجام دهد. 3- باید ارتباط نزدیکی با دولت داشته باشد و 4- گزارش‌ها و ارزیابی‌هایی که ارائه می‌دهد باید درست باشند.

در کل می‌توان گفت لوچ کی. جانسون در جلد دوم این کتاب تلاش کرده است تا در کنار نگرش آمریکایی نسبت به اطلاعات و جاسوسی، نگرش انگلیسی‌ها را نیز مورد توجه قرار دهد.




انتهای متن/

یکشنبه, 06 تیر 1395 ساعت 15:19

نظر شما

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید